Το ημερολόγιο δείχνει 12 Αυγούστου 2016 και στην γειτονική Τουρκία, τη θεωρούμενη από την Ευρωπαϊκή Ένωση “ασφαλή χώρα διαμονής”, η γειτονιά Zekeriyaköy της Κωνσταντινούπολης σημαδεύεται από την άγρια δολοφονία της 22 χρονης τρανς ακτιβίστριας Hande Kader , την οποία βίασαν και έκαψαν ζωντανή. Ένα χρόνο πριν, στις 3 Ιουνίου 2015 η 17 χρονη τρανς Mercedes Williamson από την Alabama των ΗΠΑ βρίσκεται από τις αρχές θαμμένη στον κήπο του πατέρα του δολοφόνου της, ενώ στις 15 Φεβρουαρίου 2017 η 42 χρονη Dandara dos Sados από τη Βραζιλία, πεσμένη στο έδαφος δέχεται χτυπήματα με ξύλο και πέτρες καθώς και δυο πυροβολισμούς στο κεφάλι.
Τρείς δολοφονίες που διαπράχθηκαν με τον πιο σκληρό τρόπο στον βωμό της διαρκούς επανεγκαθίδρυσης της κυρίαρχης αρρενωπότητας, προσπαθώντας να στείλουν ένα μήνυμα εξόντωσης σε όποια, όποι@ και όποιον τολμάει να ονειρευτεί αδιαφορώντας για τα στενά όρια των πατριαρχικών προτύπων. Οι γυναίκες αυτές στοχοποιήθηκαν και “τιμωρήθηκαν” λοιπόν, γιατί παραιτήθηκαν από τη “βιολογικά προσχεδιασμένη” αποστολή τους, αρνήθηκαν δηλαδή, να δουν τα σώματα τους ως μέρος μιας καλοστημένης φιέστας που ορίζει το φυσιολογικό και κοινωνικά ευανάγνωστο υποκείμενο.
Η αμφισβήτησή τους αυτή αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί μια διαρκή απειλή για το σύστημα, στο οποίο το “διαφορετικό” χρώμα-φύλο-σεξουαλικός προσανατολισμός οριοθετείται και φορτίζεται ανάλογα με τις ισχύουσες πολιτισμικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες κ.α. Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με σώματα που ανάλογα με κάποιες κοινωνικές παραμέτρους ορίζονται και εν τέλει επανανοηματοδοτούνται σκόπιμα ως επικίνδυνα και ακάθαρτα για το κοινωνικό σύνολο με την κατηγορία του διαφορετικού.
Στο όνομα του διαφορετικού και άρα αυτόματα επικίνδυνου, οι δολοφονίες των τρανς ανθρώπων αποτελούν τον πιο εκδικητικό τρόπο υπενθύμισης πως ο κανόνας του αναγκαστικού δυισμού (άντρας-γυναίκα) πρέπει να διατηρηθεί. Στην ίδια λογική ο καθημερινός εξευτελισμός, η άρνηση του κράτους να αποδεχτεί θεμελιώδη δικαιώματα για τα τρανς άτομα και ο συνακόλουθος εργασιακός-κοινωνικός αποκλεισμός δημιουργούν τις πιο ευνοϊκές συνθήκες για την γιγάντωση όχι μόνο της τρανσφοβίας, αλλά και του φασισμού.
Στην τρέχουσα ελληνική συγκυρία, το κύριο επίδικο είναι η πλήρης αναγνώριση της ταυτότητας φύλου από το κράτος, χωρίς ιατρικούς όρους και προϋποθέσεις και χωρίς δικαστική απόφαση για κάθε τρανς άτομο ξεχωριστά. Η απαίτηση της τρανς κοινότητας στην Ελλάδα είναι να μπορούν οι τρανς άνθρωποι να αλλάξουν το μικρό όνομα στα έγγραφά τους με μια απλή δήλωση στο ληξιαρχείο . Αν μη τι άλλο, αυτή είναι η πιο δίκαιη διαδικασία, καθώς δεν τα υποχρεώνει να καταφύγουν στα δικαστήρια για την αναγνώριση του ονόματός τους.
Θεωρούμε πολύ σημαντική την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, καθώς ειδικά στο εργασιακό πεδίο, το να διαθέτουν τα τρανς άτομα ένα όνομα στην ταυτότητά τους, το οποίο θα ταιριάζει με την εμφάνιση και τη γενικότερη εικόνα που επιθυμούν να δείχνουν, θα περιόριζε κατά πολύ τον αποκλεισμό τους από την εργασία! Ας ελπίσουμε ότι σύντομα θα ψηφιστεί αυτή η ρύθμιση, αν και η κυβέρνηση δε δείχνει καθόλου πρόθυμη. Μα πάνω απ’ όλα ελπίζουμε ότι το κράτος θα εισαγάγει τη σεξουαλική αγωγή στα σχολεία, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, με στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών και εκπαιδευτικών (άρα και ευρύτερα της κοινωνίας) σε ζητήματα φύλου και σεξουαλικότητας.
Μόνο με τέτοια (και άλλα) μέτρα θα λιγοστεύουν όλο και περισσότερο οι πιθανότητες να ζήσουμε και στην Ελλάδα περιστατικά ακραίας βίας και δολοφονιών εναντίον τρανς προσώπων, σαν αυτά που αναφέραμε στην αρχή αυτού του κειμένου.
Στρατής Γατελούζος
Τάσος Κεσόγλου