Σε μια πρωτοφανή απόφαση κατέληξαν πριν λίγες μέρες οι αναισθησιολόγοι γιατροί του νοσοκομείου «Άγιος Παντελεήμων» στη Σάμο, καθώς κοινοποίησαν με σχετικό έγγραφο στη διοίκηση ότι αρνούνται να χορηγήσουν αναισθησία σε περιπτώσεις διακοπής της κύησης .Η απόφασή τους αυτή φαίνεται ότι στηρίζεται στο άρθρο 31 του Νόμου 3418/2005 που αναφέρει ότι ο γιατρός μπορεί να αρνηθεί να συμπράξει σε διαδικασία διακοπής της κύησης επικαλούμενος την ηθική που τον διέπει, εκτός από περιπτώσεις φυσικά όπου η ζωή του εμβρύου καθώς και της μητέρας κινδυνεύουν .
Σε κοινωνίες που βιώνουν από τη μια πλευρά αλλεπάλληλες περικοπέςσε δικαιώματα και παροχές και την ανησυχητική άνοδο ακροδεξιών μορφωμάτων από την άλλη, δεν θα μπορούσε να λείπει η προσπάθεια αστυνόμευσης του γυναικείου σώματος και η προσπάθεια καταστολής του δικαιώματος της γυναικείας αυτοδιάθεσης. Πολλά είναι, άλλωστε, τα παραδείγματα: Ιρλανδία, Πολωνία και Ισπανία είναι κάποιες απ’ τις χώρες, όπου Εκκλησία και η εκάστοτε πολιτική ηγεσία προσπάθησαν να ποινικοποιήσουν τη διαδικασία διακοπής της κύησης. Το πρόσχημα: η προστασία –δήθεν- μιας αγέννητης ψυχής.
Ένα βήμα μπρος άλλα δέκα πίσω
Τη δεκαετία του 1970-80 το δυναμικό φεμινιστικό κίνημα κατάφερε μέσα από μαζικούς αγώνες και προοδευτικά -για την εποχή εκείνη- αιτήματα να πετύχει μια συνολική αναθεώρηση σχετικά με τη σεξουαλικότητα, τα αναπαραγωγικά δικαιώματα, καθώς την αλλαγή συνειδήσεων στις σχέσεις ανάμεσα στα “δύο” φύλα. Σημαντικές αλλαγές, οι οποίες δεν είχαν να κάνουν τόσο με τη θεσμική μεταρρύθμιση του κράτους, σε ένα υποθετικά “πιο ανθρώπινο μηχανισμό” άσκησης εξουσίας, αλλά αφορούσαν την ουσιαστική καθημερινότητα των γυναικών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και η ταχύτατη διάδοση του αντισυλληπτικού χαπιού. Ένα γεγονός που με τη σειρά του έφερε στον δημόσιο και ιδιωτικό λόγο το ζήτημα της διαφοράς μεταξύ τεκνοποίησης και σεξουαλικής ευχαρίστησης.
Ας επιστρέψουμε, όμως, στο σήμερα.Έπειτα απ’ τη χυδαία απόφαση των γιατρών της Σάμου, είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν και άλλες πιο σκληρές προσπάθειες περιορισμού του δικαιώματος αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος. Όχι μόνο από άλλους δήθεν πονόψυχους ‘επιστήμονες, αλλά και από τμήματα της κοινωνίας που θεωρούν το σώμα μιας γυναίκας ως κτήμα άλλοτε του κράτους και άλλοτε της Εκκλησίας.
Η προσπάθεια ελέγχου του σώματος συνολικά -και του γυναικείου ειδικότερα- συνδέεται άμεσα με την επικράτηση πατριαρχικών δομών στις κοινωνίες. Με τον τρόπο αυτό όχι μόνο επιτυγχάνεται έλεγχος στον αριθμό των γεννήσεων, άρα και στην παραγωγή νέων εργατών/τριών, αλλά και συνεχίζει να αναπαράγεται ο αναγκαστικός δυισμός και η ποινικοποίηση οποιασδήποτε σεξουαλικής ή ταυτοτικής απόκλισης από τα κυρίαρχα πρότυπα.
Φαίνεται πως 50 χρόνια μετά τις νίκες του φεμινιστικού και λοατκια κινήματος στην Ελλάδα η επανεμφάνιση σκοταδιστικών αντιλήψεων είναι το πρώτο και ίσως πιο σοβαρό δείγμα ότι το σύστημα βιώνει άλλη μια βαθιά κρίση και πως η ανάγκη για σύγχρονες “μάγισσες” έχει ήδη ξεκινήσει μέσα από την επίθεση στα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών.
Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η σεξουαλικοποίηση του γυναικείου σώματος και η μετέπειτα εμπορευματοποίησή του μέσα από τις ταινίες πορνό -και όχι μόνο-αποδείχθηκε ιδιαίτερα κερδοφόρο για το σύστημα.
Συνεπώς,εμείς και όσες/όσοι θέλουμε μια κοινωνία ισότητας, μακριά από καταπιεστικές πρακτικές αστυνόμευσης των ζωών και των σωμάτων μας,καλούμαστε για άλλη μια φορά να παλέψουμε ενάντια σε κάθε μικρή ή μεγάλη επίθεση που το σύστημα και η πατριαρχία εξαπολύουν.
Άλλωστε οι αγώνες στο σήμερα είναι οι αλλαγές στο αύριο.
Κική Σταματόγιαννη
Τάσος Κεσόγλου