8 Μάρτη είναι η μέρα να δώσεις μερικά λουλούδια σε γυναίκες, να δείξεις λίγη αγάπη στης άγιες μήτρες της κοινωνίας. Αυτή είναι η μέρα που τα κράτη αναδεικνύουν και γιορτάζουν το πρότυπο της γυναίκας που θέλουν: παραγωγική αλλά και μητέρα, δυναμική αλλά και υπάκουη, συντροφική, πιστή θελκτική. Αρχικά, δεν μπορούμε να δούμε όλα αυτά τα πρέπει ως ορόσημο χειραφέτησης. Και έπειτα, με τόση ωμή καθημερινή βία ενάντια σε θηλυκότητες αλλά και σε οτιδήποτε νοείται ως «γυναικείο» δεν μπορούμε να γιορτάζουμε παρά μόνο να οργιζόμαστε. Αν για κάτι θα μιλήσουμε περήφανα, αυτό είναι η μεταξύ μας αλληλεγγύη που δίνει το κουράγιο σε άτομα να εκφράσουν τα βιώματα τους και να δημιουργούν χώρους και χρόνους αντίστασης στην πατριαρχία.
Φέτος παρατηρούμε ένα διαδοχικό ξεμπρόστιασμα (παρα)βιαστών μέσα από το metoo. Την αρχή έκανε η αθλήτρια Σοφία Μπεκατώρου καταγγέλλοντας τον βιαστή της Αριστείδη Αδαμόπουλο, προπονητή της και μέχρι πρόσφατα αντιπρόεδρο της Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας. Η οργή είχε ήδη ξεχειλίσει, το ένα έπαιρνε θάρρος από το άλλο και καινούριες φωνές βρήκαν επιτέλους το χώρο να μιλήσουν στον αθλητισμό. Ταυτόχρονα, βιαστές και παραβιαστές άρχισαν να ξεσκεπάζονται και στον καλλιτεχνικό χώρο. Πολλές θηλυκότητες και όχι μόνο κατήγγειλαν ηθοποιούς και σκηνοθέτες που χρόνια είναι στο προσκήνιο και κατέχουν σημαντικές θέσεις. Καθηγητές Πανεπιστημίων άρχισαν, επίσης, να κατονομάζονται ως παραβιαστές με αποτέλεσμα οι Πανεπιστημιακές Αρχές να μην μπορούν να τους καλύπτουν άλλο. Όλα τα παραπάνω καθόλου δεν μας εκπλήσσουν. Για ακόμη μία φορά cis-άνδρες που κατέχουν θέσεις εξουσίας βρίσκουν το έδαφος να εκμεταλλευτούν τις αθλήτριες, τ@ φοιτητά και τους καλλιτέχνες που τους εμπιστεύονται. Ο προπονητής μέντορας, ο «δημιουργικός» και με «ιδιαίτερο χαρακτήρα» σκηνοθέτης που για την «τέχνη» εξωθεί τ@ ηθοποι@ σε μη συναινετικές πράξεις και ο «απαιτητικός» καθηγητής που προβαίνει σε παραβιαστικές συμπεριφορές αποτελούν τις όψεις του ίδιου νομίσματος. Άνδρες σε εργασιακούς και εκπαιδευτικούς χώρους από την βολεμένη και με εξουσία θέση τους δεν διστάζουν να εκμεταλλευτούν τα προνόμια τους. Όμως ο φόβος έχει αρχίσει πλέον να αλλάζει μεριά και το λόγο έχουν τα επιζήσαντα και τα αλληλέγγυα ως προς αυτά.
Ωστόσο, σε όλη αυτή τη θετική γενικότερα συγκυρία καταγγελιών και ενδυνάμωσης, δεν έλλειψε ο γνωστός οχετός αντιδράσεων στα social media και ευρύτερα στην κοινωνία, που υποβαθμίζουν και αμφισβητούν τις καταγγελίες των επιζησασών και κάνουν victim blaming (δηλαδή κατηγορούν το επιζήσαν ότι ευθύνεται για τις πράξεις του παραβιαστή). Ακούσαμε τα αγαπημένα “τώρα το θυμήθηκε μετά από τόσα χρόνια”, “το έκανε για την καριέρα της και τώρα ξαφνικά είναι βιασμός”, “τι γύρευε εδώ-εκεί-παραπέρα”, ότι είναι ψέματα, ότι το κάνουν για τη δημοσιότητα, ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις, και και και… Ακούσαμε μέχρι και για “φόβο ποινικοποίησης του φλερτ”.
Στα άτομα που εκφράζετε αυτές τις αντιλήψεις, έχουμε μόνο να πούμε ότι δεν είστε τίποτα περισσότερο από συνένοχα σκουπίδια, αν όχι και οι ίδιοι παραβιαστές. Συντηρείτε την πατριαρχία και αποθαρρύνετε τα επιζήσαντα από το να μιλήσουν “νωρίτερα” (ή και καθόλου) όπως τόοοσο πολύ σας ενδιαφέρει, γιατί ξέρουν τι θα αντιμετωπίσουν. Πιστεύουμε πάντα τις επιζήσασες, όσος καιρός κι αν περάσει, ό,τι κι αν γίνει. Οποιοδήποτε “αλλά” είναι συγκάλυψη και όποιος το επικαλείται τάσσεται με τον παραβιαστή. Είσαι με τα επιζήσαντα ή απέναντί τους. Επίσης μια άλλη ρητορική άρχισε να εκτυλίσσεται, καμουφλαρισμένη ως “υποστηρικτική” όμως βαθιά προβληματική: το γεγονός ότι τα επιζήσαντα “πρέπει να μιλάνε”· ότι πρέπει να σπάσει η σιωπή και έτσι θα καταφέρουμε να σταματήσουμε τις παραβιαστικές συμπεριφορές.
Μαντέψτε. Η πατριαρχία δε θα πέσει αν αρχίσουν οι επιζήσασες να μιλάνε. Με ένα μαγικό τρόπο ρίχνουμε και πάλι την ευθύνη στα επιζήσαντα άτομα, αντί να εστιάσουμε στο πώς να μην υπάρχουν παραβιαστές, στο να σταματήσουμε να αναπαράγουμε την κουλτούρα του βιασμού, στο να μιλήσουμε για τη συναίνεση, εν τέλει στο πώς ενεργά θα ρίξουμε την πατριαρχία σαν σύστημα. Οι επιζήσασες θα μιλήσουν όποτε, αν και όπως το θέλουν. Και προφανώς είναι απίστευτα σημαντικό και θετικό να μιλάνε, πάντα τις πιστεύουμε και πάντα τα υποστηρίζουμε. Προφανώς χαιρόμαστε που νιώθουν άνετα να το κάνουν αυτό, που οι συγκυρίες πλέον το επιτρέπουν περισσότερο επειδή είναι πιο ενδυναμωμένο το φεμινιστικό κίνημα, καθώς και που έτσι γίνεται γνωστό άλλο ένα παραβιαστικό σκουπίδι. Πάντα, όμως, αν και εφόσον το επιθυμούν.
Σε όλη αυτήν τη συγκυρία, ο ρόλος που διαδραμάτισαν τα συστημικά ΜΜΕ ήταν καθοριστικός, αλλά όχι ουσιαστικός, αφού δεν υπήρξαν απόλυτα υποστηρικτικά προς τα επιζήσαντα άτομα. Με πρόσχημα το τεκμήριο της αθωότητας και τη λογική των ίσων αποστάσεων, δεν είναι λίγες οι φορές που δόθηκε βήμα σε (παιδο)βιαστές, κακοποιητές ή/και παραβιαστές να δικαιολογηθούν. Δεν είναι λίγες οι φορές μάλιστα που επιχειρούν να βρουν/ρίξουν ευθύνες στα άτομα που υπέστησαν τέτοιου είδους συμπεριφορές. Άλλωστε ο κύριος στόχος τους ήταν και εξακολουθεί να είναι η αύξηση των κερδών τους μέσω την τηλεθέασης ή/και της υποστήριξης της εκάστοτε κυβέρνησης.
Ακολουθώντας αυτή τη συλλογιστική, είναι πραγματικά αδύνατον να αφήσουμε ασχολίαστη την τουλάχιστον υποκριτική στάση της κυβέρνησης, η οποία έχει φορέσει τις ακριβότερες μάσκες και δήθεν «υποστηρίζει όσες μίλησαν». Ξέρουμε πολύ καλά ότι τα καθάρματα που μας κυβερνούν καθόλου δεν ενδιαφέρονται για τους βιασμούς και τις κακοποιήσεις. Αυτοί ήταν που το 2019 διόρισαν καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου ένα κατά συρροή βιαστή ανηλίκων, το γνωστό σκουπίδι τον Λιγνάδη. Άλλο σκοτεινό παράδειγμα είναι ο παιδοβιαστής Νίκος Γεωργιάδης, ένα αντιστοίχου επιπέδου σκουπίδι που τελούσε σύμβουλος του προέδρου της ΝΔ. Δηλαδή κάποτε ήταν ο στενότερος συνεργάτης του Μητσοτάκη, αλλά η καριέρα αυτή διακόπηκε, αφού καταδικάστηκε στη Μολδαβία για βιασμούς ανηλίκων το 2019. Τα εγκλήματα αυτά φρόντισε πολύ καλά η κυβέρνηση να τα παραγράψει. Και ο βιαστής της Σοφίας Μπεκατώρου και άλλων αθλητριών Αριστείδης Αδαμόπουλος ήταν μέλος της ΝΔ. Όσα σποτάκια και να βγάζουν λοιπόν δήθεν στήριξης «σε όσες μίλησαν(!!)» τίποτα δεν μπορεί να συγκαλύψει τις αθλιότητες τους, τα ξεπλύματα, τα ψέματα περί άγνοιας και υποκριτικής.
Βέβαια όσο σιχαμένη κι αν είναι η ΝΔ, θα ήταν σφάλμα να ταυτίσουμε και να περιορίσουμε την πατριαρχία σε ένα κομματικό χρώμα. Η κοινωνία ολόκληρη διαρθρώνεται οριζόντια και κάθετα από σχέσεις εξουσίας και πατριαρχικές σχέσεις, μέσα από τις οποίες (παρα)βιάζονται καθημερινά τα σώματά μας.
Ταυτόχρονα, ενώ σεβόμαστε και στηρίζουμε την Σοφία Μπεκατώρου, αναγνωρίζουμε ότι αν δεν ήταν Ολυμπιονίκης, ένα εθνικό σύμβολο, η φωνή της, που τώρα έγινε κινητήριος δύναμη για το metoo, δεν θα είχε την ίδια αξία για την κυβέρνηση, τα ΜΜΕ και ευρύτερα την κοινωνία. Οι φωνές των (παρα)βιασμένων αδερφών μας συνεχίζουν να αγνοούνται, θάβονται κάθε μέρα, βιαστές αθωώνονται ή δε δικάζονται ποτέ, τα περιστατικά κουκουλώνονται και όλοι τρέχουν να συνεχίσουν τις αρρωστημένες ζωές τους σαν να μην συνέβη τίποτα. Εμείς όμως δεν ξεχνάμε. Ποτέ δεν ξεχάσαμε και πάντα θα ακούμε τις φωνές των αδερφών μας και θα φωνάζουμε μαζί τους ενάντια στον πατριαρχικό βούρκο που θέλετε να μας ρίξετε. Τις φωνές που ακούμε ακόμα και αν δε μιλήσουν ποτέ.
Μάγισσες, τσούλες, λεσβίες, υστερικές
στους βιαστές θα ρίχνουμε σφαλιάρες και κλωτσιές
Στο δρόμο, στις σχολές, στο σπίτι, στη δουλειά μας
ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΜΑΣ
